Stałe, względnie czasowe, płynące zawsze w kierunku wschodnim przeciwprądy, o przeciętnej szybkości 50 cm/s, a maksymalnej 150 cm/s w Atlantyku i Pacyfiku zlokalizowane są nieco ku północy w stosunku do równika. Najdłuższy przeciwprąd w Pacyfiku, między 5° a 9° szer. geogr. pn., jest przeciętnie 50 km szeroki i 15 000 km długi, licząc od Filipin po Zatokę Panamską. W Oceanie Indyjskim latem przeciwprąd jest bardzo wyraźny, nieco przesunięty na południe w stosunku do równika. Odchylenia przeciwprądów równikowych oraz sezonowych zharmonizowane są z wiatrami. Miejscami przeciwprądy zbiegają się z pasatami cisz. Energia przeciwprądów wyzwala się z sił wewnętrznych w następstwie tarcia o siebie mas wodnych o różnej gęstości. Asymetria wiatrów pasatowych sprzyja konwergencji prądów powierzchniowych od strony równikowej zaś dywergencje powstają od strony biegunowej, czyli od cisz podzwrotnikowych. Rejon dywergencji na równiku charakteryzuje się niższymi temperaturami, np. w Prądzie Gwinejskim, oraz obfitymi opadami rozcieńczającymi wody powierzchniowe. W strefie równikowej, w związku z oddolnymi prądami wywołanymi dywergencją, obfitość planktonu zaznaczona wyraźną zieloną barwą wody, odcinającą się od niebieskich wód regionu pasatów, sprzyja nasileniu obfitości ryb pelagicznych, głównie ciepłowodnych tuńczyków.
